Sáng kiến kinh nghiệm Xây dựng mô hình 3 không “Không viết”, “Không hẹn” và “Không phiền hà” trong công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND phường Đại Nài, Thành phố Hà Tĩnh

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Bối cảnh của đề tài
Xã Thạch Hoà (Nay là phường Đại Nài) nằm ở phía Nam thị xã Hà Tĩnh (Nay là thành phố Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) có quá trình hình thành phát triển hàng trăm năm, là vùng đất có bề dày lịch sử hào hùng và truyền thống văn hóa lâu đời của Hà Tĩnh. Trong quá trình hình thành, xây dựng và phát triển, Đại Nài là địa bàn tách, nhập, địa danh và địa giới hành chính có sự thay đổi nhiều lần.
Trước Cách mạng Tháng 8 năm 1945, Đại Nài bao gồm 9 thôn. Sau năm 1945, xã Đại Nài đổi tên thành xã Thăng Bình. Tháng 2/1947, Phật Não sáp nhập vào xã Thăng Bình. Đến năm 1954, xã Thăng Bình lại tách ra làm 3 xã trong đó Đại Nài với tên gọi là Thạch Hòa, năm 1975, trở lại tên gọi xã Đại Nài; năm 1989, xã Đại Nài được nhập vào thị xã Hà Tĩnh; Và Cách đây 20 năm, ngày 02/01/2004, thủ tướng chính phủ ban hành Nghị định số: 09/2004 về việc mở rộng thị xã và thành lập phường thuộc Thị xã Hà Tĩnh (xã Đại Nài thành phường và mang tên phường Đại Nài cho đến ngày nay).
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố, sự phối hợp tích cực của các cấp, các ngành, Đảng bộ và Nhân dân phường Đại Nài luôn đoàn kết, nỗ lực phấn đấu đạt được kết quả trên các lĩnh vực: kinh tế - xã hội ổn định và tiếp tục phát triển, quốc phòng an ninh được giữ vững, hệ thống chính trị luôn được củng cố, kiện toàn, phường đạt chuẩn văn minh đô thị và đang nỗ lực phấn đấu về đích các tiêu chí phường văn minh đô thị kiểu mẫu vào năm 2025.
2. Lý do chọn đề tài
Trong những năm qua công tác cải cách hành chính nói chung, công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Ủy ban nhân dân phường nói riêng luôn được Đảng ủy, HĐND, Ủy ban nhân dân phường chú trọng, quan tâm thực hiện, xem đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, là khâu đột phá, có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Ủy ban nhân dân phường Đại Nài đã lãnh đạo, chỉ đạo và đề ra nhiều giải pháp để thực hiện tốt công tác cải cách hành chính. Các thủ tục hành chính thường xuyên được rà soát, kịp thời cập nhật niêm yết công khai tại Trụ sở Ủy ban nhân dân và trên Trang thông tin điện tử của phường tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp khi đến giao dịch; thực hiện tốt cơ chế một cửa, một cửa liên thông; việc giải quyết thủ tục hành chính đúng quy định tạo được sự đồng tình ủng hộ của người dân, doanh nghiệp; Cán bộ, công chức được phân công nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng, đúng với chuyên môn, nghiệp vụ của từng chức danh nên việc giải quyết công việc hiệu quả ngày càng cao; trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ công chức ngày càng được nâng cao và chuẩn hoá theo quy định; ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết công việc ngày càng hiệu quả, các hoạt động về cải cách hành chính từng bước đi vào nề nếp, giải quyết tốt các thủ tục hành chính của cá nhân, tổ chức.
Cán bộ, công chức phường có trách nhiệm cao trong việc tiếp nhận và xử lý hồ sơ, công việc của cá nhân, tổ chức; giải quyết và trả kết quả trước hạn và đúng hạn đối với những thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết; còn đối với những hồ sơ thủ tục hành chính liên thông thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan cấp trên, Ủy ban nhân dân phường đã nhanh chóng chuyển đến các cơ quan chức năng trong thời gian sớm nhất theo quy định, các hồ sơ thủ tục hành chính được các cấp có thẩm quyền quan tâm giải quyết đề Ủy ban nhân dân phường trả lại cho cá nhân, tổ chức sớm, đúng hạn. Sự hài lòng của Nhân dân là thước đo quan trọng nhất để đánh giá công tác cải cách hành chính có thực sự đi vào cuộc sống.
Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Phầm mềm dịch vụ công trực tuyến hay bị lỗi ảnh hưởng đến quá trình giải quyết thủ tục hành chính. Nhận thức của nhân dân về cải cách hành chính còn hạn chế, đặc biệt là việc sử dụng dịch vụ công ở các cấp độ một phần và toàn trình các tổ chức, cá nhân chưa thực sự cần thiết đến lợi ích của họ vì vậy việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giao dịch thủ tục hành chính còn rất nhiều hạn chế, một bộ phận cán bộ, công chức ý thức, trách nhiệm chưa cao, đạo đức công vụ chưa tốt, chưa thực sự là công bộc của dân; vi phạm kỷ luật, kỷ cương hành chính như đi muộn, về sớm, giao tiếp, ứng xử chưa chuẩn mực,
Những tồn tại, hạn chế nêu trên đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả chỉ đạo, điều hành của chính quyền; làm ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Với cương vị là Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Thủ trưởng cơ quan, tôi lựa chọn nội dung: “Xây dựng mô hình 3 không “Không viết”, “Không hẹn” và “Không phiền hà” trong công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Ủy ban nhân dân phường Đại Nài, thành phố Hà Tĩnh” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm để đề ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính, phát huy tối đa hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính, mang lại sự hài lòng cho người dân. Đồng thời, từng bước nâng cao ý thức trách nhiệm và hành động của đội ngũ cán bộ, công chức trong thực thi công vụ; có đủ phẩm chất đạo đức, giao tiếp ứng xử và năng lực, trình độ mang tính chuyên nghiệp, qua đó, góp phần xác lập lòng tin của Nhân dân với chính quyền địa phương.
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu 
Về thời gian: Từ năm 2024 và đề xuất giải pháp trong thời gian tiếp theo.
Về không gian: được nghiên cứu trên địa bàn phường Đại Nài, thành phố Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh.
Về đối tượng nghiên cứu: đề tài tập trung nghiên cứu tại Ủy ban nhân dân phường; các công chức chuyên môn, các cá nhân và tổ chức đến giải quyết các thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân phường Đại Nài, thành phố Hà Tĩnh về việc thực hiện các tiêu chí 3 không “Không viết”, “Không hẹn” và “Không phiền hà” trong công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Ủy ban nhân dân phường Đại Nài.
4. Mục đích nghiên cứu
Xuất phát từ tầm quan trọng của Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2030; từ thực trạng thực hiện cải cách hành chính của địa phương phường Đại Nài và các phường, xã trên địa bàn thành phố để nghiên cứu, phân tích để tìm ra những giải pháp, những việc làm thiết thực, những định hướng đúng đắn, có tác dụng tích cực rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính và tăng cường mối quan hệ giữa chính quyền địa phương với Nhân dân.
5. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu các giải pháp nằm nâng cao chất lượng công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Ủy ban nhân dân phường, do đó tôi đã sử dụng phương pháp khảo sát, tổng hợp, phân tích, kết hợp giữa thực tế và lý luận chung trong lĩnh vực cải cách hành chính; Thu thập thông tin, tự nghiên cứu và tìm hiểu các đơn vị xã, phường khác trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh để đưa ra các giải pháp trong công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Ủy ban nhân dân phường Đại Nài nhằm góp phần thực hiện tốt công tác cải cách hành chính trên địa bàn phường Đại Nài.
PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
Luật Tổ chức Chính quyền địa phương ngày 19/6/2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 22/11/2019; Luật Hộ tịch năm 2014; Luật Đất đai năm 2013,.
Kế hoạch số 5198/KH-BNV ngày 28 tháng 9 năm 2017 của Bộ Nội vụ về xây dựng đề án đo lường sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước giai đoạn 2017 - 2020;
Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23 tháng 4 năm 2018 của chính phủ về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính; Thông tư 02/2017/TT-VPCP ngày 31/10/2017 của Văn phòng Chính phủ hướng dẫn về nghiệp vụ kiểm soát thủ tục hành chính; Thông tư số 01/2018/TT-VPCP ngày 23/11/2018 của Văn phòng Chính phủ;
Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ về Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thì hành Luật Hộ tịch;
Thông tư số 15/2015/TT-BTP ngày 16 tháng 11 năm 2015 của Bộ Tư pháp về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Hộ tịch và Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch;    
Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai;
Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 06 tháng 01 năm 2017 của Chính phủ về sửa đổi bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai;
Các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo khác có liên quan.
2. Thực trạng của vấn đề
Phường Đại Nài nằm về phía Nam Thành phố Hà Tĩnh, Phía Bắc giáp phường Văn Yên, phường Nam Hà; Phía nam giáp xã Thạch Bình; Phía Đông giáp xã Tượng Sơn; Phía Tây giáp xã Thạch Lâm, xã Thạch Tân (nay là xã Tân Lâm Hương, huyện Thạch Hà). Diện tích 426.5ha, tổng số hộ có 1.879 hộ với 6.350 nhân khẩu (cả tạm trú), phân bố ở 08 tổ dân phố, có nhiều cơ quan, trường học đóng trên địa bàn, có chùa Cảm Sơn và 02 nhà thờ họ giáo. 6/8 Tổ dân phố chủ yếu sản xuất nông nghiệp; điểm xuất phát của phường thấp; quy hoạch đô thị chưa mang tầm phường; hệ thống giao thông chưa đảm bảo; các công trình công cộng khác còn bất cập; đời sống của nhân còn nhiều khó khăn dẫn đến việc huy động nguồn lực để xây dựng cơ sở hạ tầng chỉnh trang đô thị còn nhiều hạn chế.
Phường Đại Nài là đơn vị hành chính loại II, tổng số biên chế: được phân bổ  21 biên chế, hiện tại bố trí 20/21 biên chế (trong đó: cán bộ 10 biên chế, công chức 10 biên chế, hiện còn khuyết 01 chức danh là Phó Chủ tịch UBND phường). Hiện còn 01 cán bộ, 01 công chức và 04 cán bộ không chuyên trách chưa đảm bảo đạt chuẩn theo quy định. Tất cả công chức được bố trí trong Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả có đủ trình độ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao, đạo đức tác phong, thái độ làm việc tốt, không gây phiền hà, phản ánh trong nhân dân.
UBND phường đã triển khai đồng bộ các dịch vụ, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong giải quyết các thủ tục hành chính như cung cấp thủ tục hành chính mức độ một phần và toàn trình; mở tài khoản tại Ngân hàng tích hợp vào dịch vụ công quốc gia để triển khai thanh toán trực tuyến nghĩa vụ tài chính trong giải quyết thủ tục hành chính của tổ chức, cá nhân trên Cổng dịch vụ công trực tuyến. Ủy ban nhân dân đã rà soát các thủ tục hành chính cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình và dịch vụ công trực tuyến một phần thuộc thẩm quyền giải quyết, đáp ứng yêu cầu cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình đối với 100% TTHC đủ điều kiện quy định tại Nghị định 42/2022/NĐ-CP.
Từ 15/12/2023 đến 14/9/2024, Số hồ sơ đã giải quyết là 508/508 hồ sơ đạt tỷ lệ 100%. Trong đó có 495 hồ sơ giải quyết trước hạn và 13 hồ sơ giải quyết đúng hạn, không có hồ sơ quá hạn.
Số lượng hồ sơ đang giải quyết: không.
Thời gian qua, Ủy ban nhân dân phường đã thực hiện thí điểm mô hình 3 không “ Không viết”, “Không hẹn” và “không phiền hà”; huy động cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách phường và một số cán bộ trẻ có năng lực, trình độ để thực hiện nhiệm vụ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của xã trực giải quyết các thủ tục hành chính.
* Đối với “Không viết”: khi cá nhân, tổ chức đến liên hệ giải quyết các thủ tục hành chính trong các lĩnh vực, nhất là lĩnh vực Tư pháp, Hộ tịch, lĩnh vực đất đai. Theo trình tự, khi công dân đến giải quyết các thủ tục nêu trên tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của phường sẽ được cán bộ hướng dẫn tiếp nhận, và hỗ trợ đánh máy các biểu mẫu kê kê khai theo quy định và không thu phí viết hộ. Đồng thời, tiến hành kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ; tiếp nhận giải quyết hồ sơ theo quy định. Công dân chỉ việc ký tên hoặc điểm chỉ trong giấy tờ hồ sơ.
* Đối với “không hẹn”: nếu hồ sơ của tổ chức, cá nhân đã đầy đủ thủ tục theo quy định sẽ được tiếp nhận và giải quyết ngay. Cán bộ, công chức tiếp nhận thủ tục hành chính tiến hành tiếp nhận hồ sơ, trình ký và trả kết quả ngay cho công dân trong giờ hành chính.
* Đối với “không phiền hà”: khi cá nhân, tổ chức đến liên hệ giải quyết các thủ tục hành chính sẽ được cán bộ, công chức đón tiếp, hướng dẫn tận tình và đánh máy hoặc viết hộ biểu mẫu hồ sơ, có bố trí bàn ghế ngồi chờ nhận kết quả được trang bị quạt máy, nước uống cho cá nhân, tổ chức khi đến giao dịch.
Để thực hiện tốt các nội dung tiêu chí 3 không đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ trong việc giải quyết hồ sơ giữa công chức chuyên môn cùng các cơ quan thẩm quyền cấp thành phố, cấp tỉnh. Phải khẳng định rằng, mối quan quan hệ này rất khắng khít, gắn bó chặt chẽ với nhau, tác động lên nhau tạo nên mối liên kết tất yếu, khách quan, không thể thiếu được trong thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn phường hiện nay. Nhằm tạo mối quan hệ gần gũi niềm tin tưởng của Nhân dân với chính quyền địa phương và nâng cao hơn nữa sự phục vụ Nhân dân trong giải quyết thủ tục hành chính được nhanh gọn, chính xác, đúng quy định, tránh gây phiền hà. Việc triển khai thực hiện mô hình trong công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Ủy ban nhân dân phường là rất quan trọng. Mô hình đã và đang phát huy được hiệu quả thiết thực và nhận được sự đồng tình, ủng hộ của người dân, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức khi đến giải quyết hồ sơ, đảm bảo nhanh, gọn, chính xác, đúng quy định.
2.1. Thuận lợi
Công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn phường Đại Nài luôn được lãnh đạo địa phương quan tâm, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội của địa phương; việc triển khai thực hiện đảm bảo theo đúng quy định. Các văn bản chỉ đạo điều hành về công tác cải cách thủ tục hành chính được các lĩnh vực chuyên môn chủ động tham mưu ban hành đầy đủ theo đúng thời gian. Từ việc áp dụng triển khai mô hình 3 không “Không viết”, “Không hẹn” và “Không phiền hà” trong công tác giải quyết thủ tục hành chính nhằm thực hiện tốt việc phục vụ Nhân dân khi đến giải quyết hồ sơ được nhanh, gọn; Đổi mới mạnh mẽ lề lối làm việc, chấn chỉnh thái độ phục vụ Nhân dân của cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính nhà nước; Cải thiện và nâng cao chất lượng, hiệu quả quản trị và hành chính công. Đã góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính, phát huy tối đa hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính, mang lại sự hài lòng cho cá nhân, tổ chức. Trên cơ sở đánh giá, rút kinh nghiệm quá trình thực hiện mô hình, Ủy ban nhân dân chỉ đạo Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả của phường có giải pháp tổng thể đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, từng bước nâng cao ý thức trách nhiệm, xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất đạo đức, giao tiếp ứng xử và năng lực, trình độ mang tính chuyên nghiệp.
Các cá nhân, tổ chức khi đến Ủy ban nhân dân phường (Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả) sẽ không mang nặng tâm lý thủ tục hành chính luôn phức tạp, rườm rà, thiếu công khai, minh bạch, thậm chí là nhiêu khê mà sẽ thấy được một bộ mặt của chính quyền địa phương là gần gũi, t