Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác tham mưu tổng hợp của Văn phòng HĐND-UBND huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam

PHẦN MỞ ĐẦU
Chủ tịch Hồ chí Minh đã khẳng định ‘ ‘Cô ng tác văn phòng có tầm quan trọng đặc b iệt, giúp cho c án bộ l ãnh đạo nắm được tình hình. Cán bộ văn phòng nắm tình hình s ai thì lãnh đạo sẽ g iải quyết c ô ng việ c khô ng đúng... cho nên cán bộ văn phò ng phải luô n nêu c ao tinh thần trách nhiệm, năng lực c ông tác và giữ bí mật, để phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ được giao”.
Cùng với việ c đổ i mới tổ chức và hoạt động của Nhà nước thì vấn đề nâng c ao năng lực quản lý nhà nước ở c ác c ơ quan hành chính Nhà nước là một tất yếu khách quan, trong đó c ó UBND c ấp huyện - c ơ quan hành chính Nhà nước ở đị a phương. Trong tổ chức bộ máy Nhà nước, Văn phò ng dù ở c ấp nào và lĩnh vực nào cũng đóng một vai trò quan trọng trong vi ệc nâng c ao hiệu lực quản lý của Nhà nước, gó p phần thúc đẩy sự đổ i mới, hoàn thiện của đất nước phù hợp với xu hướng chung của thời đại. Văn phòng là trung tâm quản lý, điều hành của c ơ quan, là c ánh t ay phải đắc lực của l ãnh đạo.
Văn phòng Hộ i đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện là c ơ quan chuyên môn thuộ c Uỷ ban nhân dân huyện, có chức năng tham mưu tổng hợp cho Hộ i đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân về hoạt động của Hộ i đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân; tham mưu cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân về chỉ đạo, điều hành của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân; cung c ấp thông tin phục vụ quản lý và hoạt động của Hộ i đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân và các cơ quan nhà nước ở địa phương; đảm bảo c ơ sở vật chất, kỹ thuật cho hoạt động của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân; trực tiếp quản lý và chỉ đạo hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế một cửa, một cửa l iên thông; hướng dẫn, tiếp nhận hồ sơ của cá nhân, tổ chức trên tất c ả các lĩnh vực thuộ c thẩm quyền giải quyết của Uỷ ban nhân dân c ấp huyện, chuyển hồ sơ đến các c ơ quan chuyên môn thuộ c Uỷ b an nhân cấp huyện giải quyết và nhận kết quả để trả cho cá nhân, tổ chức.
Bên cạnh nhiệm vụ hậu c ần phục vụ thì tham mưu tổng hợp là một trong những chức năng chính của Văn phòng Hộ i đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện, góp phần quan trọng phục vụ công tác l ãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Thường trực HĐND, L ãnh đạo UBND huyện. Tuy nhiên, trong từng lĩnh vực cụ thể, chất lượng tham mưu tổng hợp của Văn phòng Hộ i đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện còn bộc lộ tồ n tại, hạn chế, từ đó đặt ra yêu cầu làm thế nào để nâng cao chất lượng tham mưu tổng hợp là vấn đề c ần được đặc biệt quan tâm.
Để góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Văn phòng HĐND và UBND huyện nói chung và chất lượng công tác tham mưu tổng hợp nói riêng tôi mạnh dạn đưa ra sáng kiến ‘ Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác tham mưu tổng hợp của Văn phòng HĐND-UBND huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam”.
PHẦN NỘI DUNG
Thực trạng công tác tham mưu tổng hợp của Văn phòng HĐND- UBND huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam.
Kết quả thực hiện nhiệm vụ
Chức năng tham mưu tổng hợp của Văn phòng HĐND-UBND huyện được thể hiện qua việ c tham mưu tổng hợp, phục vụ cho Hội đồ ng nhân dân về hoạt động của Hộ i đồng nhân dân huyện. Tham mưu tổng hợp, phục vụ cho Ủy ban nhân dân về hoạt động của Ủy ban nhân dân; tham mưu cho Chủ tịch Ủy b an nhân dân về c hỉ đạo, điều hành c ủa C hủ t ị ch Uỷ b an nhân dân huyện. C ung c ấp thông tin phục vụ quản lý và hoạt động của HĐND, UBND và c ác c ơ quan nhà nước ở địa phương bảo đảm thông tin phục vụ c ông tác l ãnh đạo, chỉ đạ o, điều hành của HĐND, UBND, Chủ tị ch UBND huyện.
Hiện nay, Văn phò ng HĐND-UBND huyện Lý Nhân phân công 01 Lãnh đạo Văn phòng phụ trách về c ông tác tham mưu tổng hợp và 02 c án bộ làm c ô ng tác tổng hợp. Thời gian qua, được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của Thường trực Huyện ủy, Thường trực HĐND huyện, L ãnh đạo UBND huyện đối với hoạt động của Văn phò ng HĐND-UBND huyện, đặc b iệt là c ông tác tham mưu tổng hợp, do đó Văn phòng HĐND-UBND huyện đã c ơ bản hoàn thành vai trò tham mưu tổng hợp cho HĐND, UBND về hoạt động của HĐND và UBND; tham mưu cho Chủ tịch UBND về chỉ đạo, điều hành của Chủ tịch UBND. Kịp thời tham mưu cho UBND huyện xây dựng và thực hiện c ó hiệu quả chương trình, kế hoạch c ông tác hàng năm b ám s át với sự chỉ đạo của c ấp trên và tình hình thực tế của huyện; đề xuất c ác giải pháp để nâng c ao hiệu quả c ông tác chỉ đạo, điều hành góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ được UBND tỉnh, Huyện ủy, HĐND huyện gi ao hằng năm.
Văn phòng HĐND và UBND đã chủ động tham mưu tổng hợp các báo cáo định kỳ, đột xuất, báo cáo chuyên đề của HĐND, UBND huyện đảm bảo tiến độ thời gi an, chất lượng văn bản ngày c àng được nâng c ao c ả về nộ i dung và thể thức trình bày. Phố i hợp với các phòng, ban và các ngành liên quan chuẩn bị các nộ i dung phục vụ các kỳ họp của HĐND, các phiên họp thường kỳ, đột xuất của UBND huyện, các đoàn công tác của Trung ương, UBND tỉnh, Sở, ngành của tỉnh về làm việ c tại địa phương.
Cập nhật thông tin, tổng hợp những phản ánh, kiến nghị gửi đến Thường trực HĐND, L ãnh đạo UBND huyện và các ngành chức năng để có biện pháp giải quyết đúng quy định, phục vụ kịp thời hoạt động của Thường trực HĐND, UBND huyện. Theo dõ i, đôn đố c các phòng, ban, ngành, đơn vị và UBND các xã, thị trấn thực hiện Nghị quyết của HĐND, chương trình, kế hoạch công tác của UBND huyện đạt hiệu quả.
Những tồn tại, hạn chế
Bên cạnh những ưu điểm, kết quả đã đạt được , công tác tham mưu tổng hợp của Văn phòng HĐND-UBND huyện thời gian qua vẫn c ò n những tồ n tại , hạn chế:
Bộ phận tham mưu tổng hợp mặc dù về số lượng đã cơ bản đảm bảo nhưng chất lượng tham mưu tổng hợp ở một số lĩnh vực c òn chưa sâu, một số văn bản ban hành c òn chậm về tiến độ thời gian và còn để xảy ra một số s ai sót về nội dung và kỹ thuật trình bày văn bản. vẫn c ò n tình trạng b áo c áo c ò n c hung chung, phản ảnh chưa thật sự s át với thực tế, số liệu chưa thống nhất.
Mặt khác , c án bộ làm nhiệm vụ tổng hợp đều là các cán bộ trẻ, chưa có kinh nghiệm thực tế nhiều, lại ít được tiếp xúc trực tiếp với c ác đơn vị c ơ sở nên ảnh hưởng tới c hất lượng c ông việ c. Vì vậy, thô ng tin c hủ yếu thu thập là do c ác phòng, ban cung c ấp dẫn đến một số ý kiến tham mưu còn thiếu thực tế, không xuất phát từ thực tiễn c ô ng việ c. Việ c tiếp nhận và xử lý thô ng tin đô i khi c ò n thụ động, chưa kịp thời, chưa bám sát thực tiễn hoạt động cơ sở.
Việ c xử lý tình huống c òn thiếu l inh hoạt, làm vi ệ c theo kiểm rập khuôn và ngại va chạm; một số c án bộ, c ông chức Văn phòng vẫn c òn tư tưởng ‘ ‘Hành chính hó a”, chưa thật sự chia sẻ khi c ơ quan c ó việ c đột xuất c ần giải quyết.
Việ c nắm bắt, c ập nhật, tổng hợp, cung c ấp thông tin và tham mưu cho L ãnh đạo chỉ đạo xử lý một số vấn đề tồn đọng, bức xúc trong nhân dân như: quản lý đất đai, tài nguyên, khoáng sản, mô i trường, thực hiện chính sách bồ i thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất, đảm bảo an s inh x ã hộ i... c ò n hạn c hế. Việ c thực hi ện c hế độ thô ng t in chuyên đề và đột xuất c ò n b ị động, c hất lượng c òn thấp, một số trường hợp chưa đảm bảo thời gi an.
Giữa c ác phòng, ban với nhau và giữa c ác phòng, ban với Văn phòng HĐND-UBND huyện chưa c ó sự phố i hợp nhịp nhàng trong quá trình cung c ấp thông tin, xây dựng c ác văn bản tham mưu cho Thường trực HĐND và UBND huyện dẫn đến việ c tham mưu đô i khi khô ng kịp thời, hi ệu quả hoạt động của Văn phòng HĐND-UBND bị hạn chế, ảnh hưởng không nhỏ đến c ông tác chỉ đạo đi ều hành chung của huyện.
Nguyên nhân
Vị trí, chức năng nhiệm vụ của Văn phòng HĐND-UBND cấp huyện được quy định chung tại Nghị định số 37/2014/NĐ-CP ngày 05/5/2014 của c hính phủ. Tuy nhiên, đây là những quy đị nh mang tí nh c hất c hung nhất, c hưa c ó những văn bản hướng dẫn cụ thể chi tiết về chức năng, nhiệm vụ của Văn phòng HĐND-UBND c ấp huyện, đặc b iệt là nhiệm vụ tham mưu tổng hợp.
Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật đặc bi ệt là các quy định liên quan đến chức năng, nhi ệm vụ của Văn phòng HĐND-UBND huyện còn chưa thường xuyên. c án bộ công chức làm c ông tác tham mưu tổng hợp vẫn chưa nhận thức đầy đủ vị trí, chức năng của Văn phòng HĐND-UBND huyện để c ó động lực rèn luyện, phấn đấu đáp ứng với yêu c ầu nhiệm vụ.
C án bộ làm c ông tác tham mưu tổng hợp thường xuyên b iến động, lực lượng đô i khi còn thiếu so với yêu c ầu trong khi đó khố i lượng c ô ng vi ệ c hàng năm p hát s inh nhiều, một số nhiệm vụ đột xuất, b ị động.... là áp lực đố i với c án bộ c ô ng chức Văn phòng trong thực hiện nhi ệm vụ được gi ao.
Cán bộ Văn phòng HĐND-UBND huyện đa số còn trẻ, thiếu kinh nghiệm công tác thực tiễn, khả năng phân tích, dự báo, xử lý thông tin chưa tốt; chưa thật sự nỗ lực trong họ c tập, tìm tò i nghiên cứu để thực hi ện nhiệm vụ được giao.
Thiếu những văn bản quy định, quy trình c ông tác và quy chế phố i hợp hoạt động giữa Văn phòng HĐND-UBND huyện với các với c ác c ơ quan l iên quan. Do đó c ông tác phố i hợp giữa một số c ơ quan l iên quan với Văn phòng HĐND-UBND huyện chưa thật chặt chẽ, thi ếu đồ ng bộ, hiệu quả thấp.
C án bộ làm c ông tác tham mưu tổng hợp luôn trong tình trạng áp lực c ông việ c lớn, khối lượng c ông việ c nhiều, chất lượng c ông vi ệ c phải giải quyết đò i hỏ i độ chính xác và khái quát rất c ao; nhưng chế độ, chính s ách đãi ngộ, phương tiện, đi ều kiện làm vi ệ c vẫn giống như c ác bộ phận c ông tác khác, do đó chưa khuyến khích, thu hút được nguồn nhân lực c ó chất lượng c ao, c án bộ giỏ i về làm c ông tác tham mưu tổng hợp ở Văn phòng HĐND-UBND c ấp huyện.
Việc giao ban, trao đổi nhiệm vụ giữa Văn phòng HĐND-UBND cấp huyện với Văn phòng c ác xã, thị trấn chưa được tổ chức thường xuyên nên chế độ thông tin, báo c áo c òn gặp khó khăn, không bảo đảm tính hệ thống, thông suốt trong hoạt động của Văn phòng .
Thiếu những quy định cụ thể về trách nhiệm của c án bộ, c ông chức; c ơ chế quản lý, kiểm tra giám s át của tổ chức và thủ trưởng trực tiếp cũng như của nhân dân đố i với hoạt động của c án bộ, c ông chức, viên chức c òn hạn chế, chưa thường xuyên, c hưa nghiêm túc và thi ếu đồ ng bộ.
Nội dung sáng kiến
Bản chất của sáng kiến
Tham mưu là kiến nghị, đề xuất, đưa ra các ý tưởng, đề xuất c ác phương pháp, giải pháp sáng tạo c ó c ơ sở khoa học, các sáng kiến, c ác phương án tối ưu, những dự báo chiến lược, s ách lược và các giải pháp hữu hiệu cho c ơ quan cấp trên, cho thủ trưởng cơ quan, đơn vị trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch công tác ngắn hạn, dài hạn, với mục đích đạt kết quả cao nhất. Công tác tham mưu không chỉ là tham dự, đề xuất chủ trương, chính s ách cho c ơ quan l ãnh đạo cấp trên, c ho l anh đạo, quản lý cấp mình mà c ò n hướng dẫn và chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chuyên môn cho lanh đạo, quản lý và cơ quan c ấp dưới.
Tham mưu tổng hợp là một khái niệm rộng và luôn gắn kết nhau, c ó nghĩa là phải tham mưu ngay chính trong nhiệm vụ tổng hợp, tổng hợp không có nghĩa là kết quả của những phép cộng đơn giản hay sự tập hợp dữ liệu mà phải hàm chứa tro ng đó tư duy s áng tạo, tức là phải có những đánh giá, đề xuất và giải pháp xử lý công việc. Mặt khác, tham mưu tổng hợp không chỉ một lĩnh vực cụ thể mà là kết quả tổng hợp các mặt hoạt động của HĐND, UBND huyện bao gồ m chính trị, kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phò ng... Nó i như vậy không có nghĩa là Văn phòng c ó thể làm thay nhiệm vụ của các c ơ quan chuyên môn khác, nhưng để khẳng định muốn làm tốt c ông tác tham mưu tổng hợp đò i hỏi phải có trình độ năng lực tổng hợp thực sự về quản lý Nhà nước, phải tích cực học tập nâng c ao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, thường xuyên cập nhật thông tin, hiểu biết xã hội, tình hình thực tế của địa phương.
Như vậy, tham mưu tổng hợp không chỉ là đề xuất các chủ trương mà c òn phải đưa ra được các giải pháp, cách thức tổ chức triển khai thực hiện phù hợp, khoa học, hiệu quả giúp l anh đạo quản lý, chỉ đạo, điều hành công việc.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, công tác tham mưu tổng hợp cần phải đảm bảo các yêu cầu sau:
Tham mưu tổng hợp phải bám sát thực tế, phân tích thực trạng các hoạt động để triển khai thực hiện các chức năng, nhiệm vụ; chỉ ra được c ác ưu điểm, khuyết điểm, nguyên nhân của những ưu điểm, khuyết điểm và các giải pháp khắc phục. Đồng thời, phải đầu tư nghiên cứu kỹ các văn bản, tài liệu liên quan, phân tích và dự báo được những khả năng và điều kiện hiện thực để thực hiện các ý tưởng đa tham mưu, đề xuất dựa trên những luận cứ khoa họ c đầy đủ, chính xác. Bộ phận tổng hợp của Văn phòng HĐND-UBND huyện được phân công theo dõi lĩnh vực nào c ần tìm hiểu, nắm chắc c ác văn bản quy định, hướng dẫn c ó l iên quan đến lĩnh vực mình phụ trách, tham dự đầy đủ các buổi họp (khi lãnh đạo yêu cầu) để nắm bắt đầy đủ thông tin đảm bảo chính xác về nộ i dung và c ác yêu c ầu.
Phố i hợp chặt chẽ với c ác phò ng, ban, c ơ quan đơn vị, UBND c ác xã, thị trấn để nắm bắt thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời, bám s át trọng tâm, trọng điểm, c ác vướng mắc nảy s inh.
Tham mưu tổng hợp phải trung thực, khách quan để đảm bảo cho các phán quyết, kết luận và quyết định của l ãnh đạo được chính xác. Nếu tham mưu không trung thực sẽ dẫn đến những sai sót trong phán quyết, trong kết luận và quyết định của l ãnh đạo, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu lực, hiệu quả quản lý, đến kết quả chỉ đạo, điều hành công việc và các hoạt động của cơ quan, đơn vị.
Để c ác hoạt động của Thường trực HĐND, L ãnh đạo UBND huyện có hiệu quả thì Văn phòng phải c ó trách nhi ệm tham mưu đúng người, đúng việ c, xử lý c ác c ông việ c hằng ngày đảm bảo đúng quy trình chặt chẽ và khoa họ c. Tham mưu, đề xuất cho lãnh đạo phải đảm bảo đúng pháp luật, tham mưu trái với các quy định của pháp luật sẽ dẫn đến những hậu quả và tác hại nghiêm trọng, ảnh hưởng đến uy tín của lãnh đạo, của c ơ quan, đơn vị.
c ác cán bộ làm nhiệm vụ tham mưu tổng hợp không chỉ chủ động hơn nữa trong việc thực hi ện nhiệm vụ được giao mà c ần c ó sự phố i hợp chặt chẽ giữa c ác mảng c ông việ c, c ác lĩnh vực riêng.
Chất lượng tham mưu phải gắn liền với trách nhiệm c á nhân, đò i hỏi người tham mưu phải cam kết trước lãnh đạo về tính chính xác của các vấn đề do mình tham mưu, đề xuất. Đó còn là bổn phận của c á nhân trước sự tin cậy, uỷ thác của lãnh đạo khi giao nhiệm vụ tham mưu. Từ đó gó p phần hạn chế những sai l m, rủi ro không c n thiết có thể xảy ra.
Để góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Văn phòng HĐND-UBND huyện nói chung và chất lượng công tác tham mưu tổng họp nói riêng tôi đưa ra một số giải pháp co’ bản như sau:
Xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ của Văn phòng HĐND - UBND huyện và những yêu c ầu thực hiện nhiệm vụ tham mưu tổng hợp do vậy cán bộ tổng hợp tăng cường đi cơ sở, nắm tình hình thực tế để tham mưu, đề xuất l ãnh đạo thực hiện nhiệm vụ sát thực và hiệu quả.
Để việc tham mưu tổng hợp, đề xuất có chất lượng, cán bộ làm công tác tham mưu tổng hợp c ần phải rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất đạo đức trong sáng, trung thực, thẳng thắn, nắm vững đường lối, chủ trương, chính s ách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; c ó năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, phải c ó đủ tri thức về các lĩnh vực, đặc biệt lĩnh vực mình phụ trách; phải c ó đầ