Sáng kiến kinh nghiệm Mô hình Cải cách hành chính 3K “không viết, không hẹn, không phiền hà” trên địa bàn xã Long Tiên, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang

PHẦN MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài sáng kiến
Trong những năm qua công tác cải cách hành chính tại xã Long Tiên luôn được Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã chú trọng, quan tâm thực hiện xem đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, là khâu đột phá, có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của xã. Thực hiện Kế hoạch số 98/KH-UBND ngày 29 tháng 3 năm 2022 của Ủy ban nhân dân huyện Cai Lậy về phát động chuyên đề thi đua “Đẩy mạnh cải cách hành chính” năm 2022 trên địa bàn huyện. Ủy ban nhân dân xã Long Tiên đã lãnh đạo, chỉ đạo và đề ra nhiều giải pháp để thực hiện tốt các nội dung trong chuyên đề “Đẩy mạnh cải cách hành chính” như: Thủ tục hành chính thường xuyên được rà soát, kịp thời cập nhật niêm yết công khai tại Trụ sở Ủy ban nhân dân xã và trên Trang thông tin điện tử của xã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp khi đến giao dịch; thực hiện tốt cơ chế một cửa, một cửa liên thông; việc giải quyết thủ tục hành chính đúng quy định tạo được sự đồng tình ủng hộ của người dân, doanh nghiệp; Cán bộ, công chức xã được phân công nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng, đúng với chuyên môn, nghiệp vụ của từng chức danh nên việc giải quyết công việc hiệu quả ngày càng cao; trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ công chức ngày càng được nâng cao và chuẩn hoá theo quy định; ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết công việc ngày càng hiệu quả, các hoạt động về cải cách hành chính đã từng bước đi vào nề nếp, giải quyết tốt các thủ tục hành chính của cá nhân, tổ chức.
Cán bộ, công chức xã có trách nhiệm cao trong việc tiếp nhận và xử lý hồ sơ, công việc của cá nhân, tổ chức tại cấp xã; giải quyết và trả kết quả trước hạn và đúng hạn đối với những thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp xã; còn đối với những hồ sơ thủ tục hành chính liên thông thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan cấp trên, Ủy ban nhân dân xã đã nhanh chóng chuyển đến các cơ quan chức năng trong thời gian sớm nhất theo quy định, các hồ sơ thủ tục hành chính được các cấp có thẩm quyền quan tâm giải quyết đề Ủy ban nhân dân xã trả lại cho cá nhân, tổ chức sớm, đúng hạn. Sự hài lòng của Nhân dân là thước đo quan trọng nhất để đánh giá công tác cải cách hành chính có thực sự đi vào cuộc sống. Muốn đạt được điều đó, phải thay đổi tư duy cán bộ, công chức là người luôn đồng hành hỗ trợ, giúp đỡ, phục vụ dân”.
Từ đầu năm 2022 đến nay, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của xã đã tiếp nhận 5.454 hồ sơ; có 5.454 hồ sơ/ 5.454 hồ sơ được cập nhật và xử lý trên phần mềm một cửa điện tử, đạt 100% (Trong đó: chứng thực 4.895 hồ sơ; hộ tịch 446 hồ sơ; Bảo trợ xã hội 01 hồ sơ; Tiếp công dân 08 hồ sơ; Thi đua khen thưởng 10 hồ sơ; đất đai 94 hồ sơ). Tỷ lệ hồ sơ giải quyết và trả kết quả trước hẹn là 5.360 hồ sơ/ 5.454 hồ sơ, đạt 98,17%; Tỷ lệ hồ sơ giải quyết và trả kết quả đúng hẹn là 94 hồ sơ/ 5.454 hồ sơ, đạt 1,83%; không có hồ sơ trễ hạn. Điều này đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ trong việc giải quyết hồ sơ giữa các công chức chuyên môn xã cùng các cơ quan thẩm quyền cấp huyện, tỉnh. Phải khẳng định rằng, mối quan quan hệ này rất khắng khít, gắn bó chặt chẽ với nhau, tác động lên nhau tạo nên mối liên kết tất yếu, khách quan, không thể thiếu được trong thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 - 2030 trên địa bàn xã hiện nay. Nhằm tạo mối quan hệ gần gủi niềm tin tưởng của Nhân dân với chính quyền địa phương và nâng cao hơn nữa sự phục vụ Nhân dân trong giải quyết thủ tục hành chính được nhanh gọn, chính xác, đúng quy định, tránh gây phiền hà. Ủy ban nhân dân xã Long Tiên thực hiện mô hình 3K “Không viết”, “Không hẹn” và “Không phiền hà” trong công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Ủy ban nhân dân xã. Mô hình đã và đang phát huy được hiệu quả thiết thực và nhận được sự đồng tình, ủng hộ của người dân, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức khi đến giải quyết hồ sơ, đảm bảo nhanh, gọn, chính xác, đúng quy định.
Từ hiệu quả của mô hình trên góp phần nâng cao chất lượng địch vụ hành chính, phát huy tối đa hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính, mang lại sự hài lòng cho người dân. Đồng thời, từng bước nâng cao ý thức trách nhiệm và hành động của đội ngũ cán bộ, công chức trong thực thi công vụ; có đủ phẩm chất đạo đức, giao tiếp ứng xử và năng lực, trình độ mang tính chuyên nghiệp, qua đó, góp phần xác lập lòng tin của Nhân dân với chính quyền địa phương.
Mục tiêu của đề tài sáng kiến
Xuất phát từ tầm quan trọng của Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 - 2030; từ thực trạng thực hiện cải cách hành chính của xã, xã cố gắng nghiên cứu, phân tích để tìm ra những giải pháp, những việc làm thiết thực, những định hướng đúng đắn, có tác dụng tích cực rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính và tăng cường mối quan hệ giữa chính quyền địa phương với Nhân dân.
Nhiệm vụ của đề tài sáng kiến
Dựa trên Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 15 tháng 7 năm 2021 của Chính phủ về ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 - 2030; các Quyết định, Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ cải cách hành chính của tỉnh, huyện; Quyết định số 273/QĐ-UBND ngày 04 tháng 02 năm 2021 của Ủy ban nhân tỉnh Tiền Giang về việc công nhận các xã, phường, thị trấn đạt tiêu chí kiểu mẫu trong Quản trị và Hành chính công trên địa bàn tỉnh Tiền Giang; Quyết định số 1981/QĐ-UBND ngày 19 tháng 7 năm 2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Tiền Giang về Ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới và Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2022 - 2025 trên địa bàn tỉnh Tiền Giang cũng như việc đối chiếu thực trạng về giải quyết thủ tục hành chính với các tiêu chí được ban hành để xây dựng kế hoạch, tham mưu cho Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã chỉ đạo thực hiện rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính của cá nhân, tổ chức một cách có hiệu quả, thực tế, đúc kết kinh nghiệm từ những việc đã làm để thực hiện tốt hơn trong thời gian tới.
Làm rõ các khái niệm, nội dung, đặc điểm, lĩnh vực tuyên truyền, phạm vi tuyên truyền và kết quả tuyên truyền cụ thể trên địa bàn xã Long Tiên. Đồng thời phân tích, đánh giá hiệu quả của đề tài sáng kiến, rút ra bài học kinh nghiệm trong quá trình thực hiện đề tài sáng kiến.
Giới hạn của đề tài sáng kiến
a. Thời gian thực hiện đề tài:
Đề tài này đã được nghiên cứu và thực nghiệm tại xã Long Tiên, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang.
Thời gian thực nghiệm:  bắt đầu từ ngày 01/01/2022  đến ngày 30/6/2022.
b. Phạm vi chuyên môn:
Đề tài tập trung nghiên cứu, phân tích, định hướng những giải pháp rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính và tạo được sự hài lòng của cá nhân, tổ chức, xác lập lòng tin của Nhân dân đối với chính quyền địa phương.
c. Đối tượng thực nghiệm:
Ủy ban nhân dân xã; các công chức chuyên môn xã, các cá nhân và tổ chức đến giải quyết các thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân xã Long Tiên.
Ủy ban nhân dân xã thống nhất thực hiện mô hình 3K “ Không viết”, “Không hẹn” và “không phiền hà”; Ủy ban nhân dân xã sẽ tập trung huy động cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách xã và một số cán bộ trẻ có năng lực, trình độ ở ấp Mỹ Lương có mặt tại Trụ sở Ủy ban nhân dân xã cùng Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của xã trực giải quyết các thủ tục hành chính.
          * Đối với “Không viết” khi cá nhân, tổ chức đến liên hệ giải quyết các thủ tục hành chính trong lĩnh vực Hộ tịch, lĩnh vực đất đai. Theo trình tự, khi công dân đến giải quyết các thủ tục nêu trên tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của xã sẽ được cán bộ hướng dẫn tiếp nhận, và hỗ trợ đánh máy các biểu mẫu kê kê khai theo quy định và không thu phí viết hộ. Đồng thời, tiến hành kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ; tiếp nhận giải quyết hồ sơ theo quy định. Công dân chỉ việc ký tên hoặc điểm chỉ trong giấy tờ hồ sơ.
          * Đối với “không hẹn”, nếu hồ sơ của tổ chức, cá nhân đã đầy đủ thủ tục theo quy định sẽ được tiếp nhận và giải quyết ngay. Cán bộ, công chức tiếp nhận thủ tục hành chính tiến hành tiếp nhận hồ sơ, trình ký và trả kết quả ngay cho công dân trong giờ hành chính.
          * Đối với “không phiền hà” khi cá nhân, tổ chức đến liên hệ giải quyết các thủ tục hành chính sẽ được cán bộ, công chức đón tiếp, hướng dẫn tận tình và đánh máy hoặc viết hộ biểu mẫu hồ sơ, có bố trí bàn ghế ngồi chờ nhận kết quả được trang bị quạt máy, nước uống cho cá nhân, tổ chức.
PHẦN NỘI DUNG
          1. Cơ sở lý luận
          Căn cứ Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 15 tháng 7 năm 2021 của Chính phủ về ban hành Chương trình tổ thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 - 2030; Quyết định số 2703/QĐ-UBND ngày 18 tháng 10 năm 2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh Tiền Giang về Ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước của tỉnh Tiền Giang, giai đoạn 2021 - 2030;
          Căn cứ Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Ban chấp hành Trung ương về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức, quản lý, nâng cao chất lượng và hiẹu quả của các đơn vị sự nghiệp công lập;
          Căn cứ Kế hoạch số 5198/KH-BNV ngày 28 tháng 9 năm 2017 của Bộ Nội vụ về xây dựng đề án đo lường sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước giai đoạn 2017 - 2020;
          Căn cứ Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23 tháng 4 năm 2018 của chính phủ về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính;
          Căn cứ Luật Hộ tịch năm 2014;
          Căn cứ Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ về Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thì hành Luật Hộ tịch;
          Căn cứ Thông tư số 15/2015/TT-BTP ngày 16 tháng 11 năm 2015 của Bộ Tư pháp về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Hộ tịch và Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch;
          Căn cứ Luật Đất đai năm 2013;
          Căn cứ Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai;
          Căn cứ Nghị định số 01/2017/NĐ-CP  ngày 06 tháng 01 năm 2017 của Chính phủ về sửa đổi bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai.
          2. Thực trạng của vấn đề 
Xã Long Tiên được phân loại lại đơn vị hành chính là xã loại I theo Quyết định số 2841/QĐ-UBND ngày 28 tháng 10 năm 2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh Tiền Giang, tổng số biên chế: có 22 biên chế, hiện tại bố trí 21 biên chế ( trong đó: cán bộ 11 biên chế, công chức 10 biên chế, hiện còn khuyết 01 chức danh là công chức Tài chính Kế toán); có 21/21 đồng chí đạt chuẩn về chuyên môn và chính trị. Tất cả công chức được bố trí trong Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả có đủ trình độ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao, đạo đức tác phong, thái độ làm việc tốt, không gây phiền hà, phản ánh trong nhân dân.
a. Thuận lợi:
Từ mô hình 3K “Không viết”, “Không hẹn” và “Không phiền hà” trong công tác giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực Hộ tịch và lĩnh vực đất đai nhằm: Thực hiện tốt việc phục vụ Nhân dân khi đến giải quyết hồ sơ được nhanh, gọn; Đổi mới mạnh mẽ lề lối làm việc, chấn chỉnh thái độ phục vụ Nhân dân của cán bộ, công chức xã trong cơ quan hành chính nhà nước; Cải thiện và nâng cao chất lượng, hiệu quả quản trị và hành chính công. Đã góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính, phát huy tối đa hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính, mang lại sự hài lòng cho cá nhân, tổ chức. Trên cơ sở đánh giá, rút kinh nghiệm quá trình thực hiện mô hình, Ủy ban nhân dân xã tiếp tục chỉ đạo Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả của xã có giải pháp tổng thể đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, từng bước nâng cao ý thức trách nhiệm, xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất đạo đức, giao tiếp ứng xử và năng lực, trình độ mang tính chuyên nghiệp.
Cá nhân, tổ chức khi đến Ủy ban nhân dân xã (Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả) sẽ không mang nặng tâm lý thủ tục hành chính luôn phức tạp, rườm rà, thiếu công khai, minh bạch, thậm chí là nhiêu khê mà sẽ thấy được một bộ mặt của chính quyền địa phương là gần gủi, thân thiện, vì Nhân dân phục vụ, tận tụy, hướng dẫn giúp đỡ. Quá trình tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính không còn là rào cản, làm chậm tiến độ hoạt động của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp trong các lĩnh vực kinh tế, đời sống, xã hội. Tổ chức, cá nhân đến yêu cầu thực hiện các loại hồ sơ thủ tục hành chính tại Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả của xã, nếu mang đầy đủ các loại giấy tờ sẽ được hỗ trợ đánh máy (hoặc ghi) các lại biểu mẫu giấy tờ và đươc giải quyết ngay.
Như vậy, mô hình 3K “Không viết”, “Không hẹn” và ‘Không phiền hà” trong giải quyết  thủ tục hành chính lĩnh vực Hộ tịch và lĩnh vực Đất đai giúp cho xã thực hiện tốt công tác cải cách hành chính năm 2022 và những năm tiếp theo; tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cá nhân, tổ chức khi đến giải quyết các hồ sơ; tránh các biểu hiện quan liêu, sách nhiễu. Nhắc nhở, phê bình nghiêm khắc những cán bộ, công chức có tác phong, ứng xử thiếu chuẩn mực khi tiếp xúc, giải quyết công việc đối với cá nhân, tổ chức. Đúc kết kinh nghiệm hình thức tạo điều kiện thuận lợi nhất cho Hội đồng nhân dân xã, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể xã cùng Nhân dân giám sát hoạt động của Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và Trả kết quả của xã một cách khách quan, đúng pháp luật. Nhằm loại bỏ rào cản giữa cá nhân, tổ chức với chính quyền địa phương đặc biệt là Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và Trả kết quả của xã, làm cho cá nhân, tổ chức không còn lo ngại khi tiếp xúc, làm việc với Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và Trả kết quả của xã và người dân được thực hiện trên thực tế quyền làm chủ của mình.
b. Khó khăn:
Bước đầu xây dựng mô hình, Ủy ban nhân dân xã còn gặp khó khăn trong việc bố trí về cơ sở vật chất phục vụ cho công tác cải cách hành chính và nhân sự hướng dẫn cho các đồng chí ở ấp cũng như nhân sự phục vụ cho công tác hướng dẫn, đánh máy hoặc ghi hộ cho cá nhân tổ chức các biểu mẫu (vì xã có 04 cán bộ, công chức nghỉ hậu sản trong những tháng đầu năm 2022).
c. Sự cần thiết xây dựng mô hình 3K “Không viết”, “Không hẹn” và “Không phiền hà” trong lĩnh vực Hộ tịch và lĩnh vực Đất đai
- Thứ nhất, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm chất đạo đức tốt, bản lĩnh chính trị vững vàng, tính chuyên nghiệp cao, năng động, sáng tạo, vì Nhân dân phục vụ: Đặc biệt, thông qua thực nghiệm mô hình, nhận thức của cán bộ công chức từ xã đến ấp nhận thức cao hơn về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc giải quyết các thủ tục hành chính cho người dân được nâng cao; tích cực, chủ động hơn trong học tập, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, xây dựng hình ảnh người cán bộ, công chức vì Nhân dân phục vụ, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ.
- Thứ hai, nâng cao hiệu quả làm việc của cán bộ công chức: mỗi cán bộ, công chức xã phải có giải pháp tổng thể đẩy mạnh sáng tạo trong cải cách thủ tục hành chính, trong phục vụ Nhân dân.
- Thứ ba, mang lại hiệu quả trong giải quyết thủ tục hành chính: so với trước đây mô hình này góp phần rút ngắn thời gian cho cá nhân, tổ chức trong yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính